Będzie rewolucja z ulicami w Starachowicach

Ustawa dekomunizacyjna, którą na początku kwietnia podjął Sejm będzie obligować samorządy do zmiany nazw ulic, placów, skwerów, których nazwy kojarzą się z minioną epoką. W Starachowicach ulic noszących nazwiska osób związanych z komunizmem jest 12, najwięcej w województwie świętokrzyskim. Mamy ulice związane z ważnymi datami komunistycznych świat: 9 Maja (dzień zwycięstwa) i 17 Stycznia (wyzwolenie Starachowic), Aleja Wyzwolenia oraz ulica XX-lecia PRL. Znacznie więcej jest ulic noszących imiona i nazwiska bohaterów minionej epoki. To Julian Marchlewski, Marceli Nowotko, Hanka Sawicka, Józef Krzos, Tadeusz Krywka, Jan Mrozowski i Wasyl Wojczenik, czyli Szaszka, partyzant sowiecki.

Przymiarki do zmian

O zmianę nazw ulic jeszcze w czerwcu 2015 roku apelowali do prezydenta Starachowic oraz przewodniczącego Rady Miejskiej Włodzimierza Orkisza przedstawiciele ponad 20 organizacji i stowarzyszeń. Pod petycją podpisali się przedstawiciele Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Związku Sybiraków, Polskiego Towarzystwa Historycznego, Stowarzyszenia Pamięci Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej Ponury - Nurt, Akcji Katolickiej, Katolickiego Stowarzyszenia Wychowawców, Związku Żołnierzy NSZ, Związku Harcerstwa Polskiego, a także innych stowarzyszeń i organizacji oraz komisji związków zawodowych.

Projekt zmian nazw ulic nie trafił jednak pod obrady Rady Miejskiej. Polecenie wytypowania ulic i znalezienia propozycji nowych nazw dostał architekt miasta Marcin Bednarczyk. Projekt uchwały w sprawie zmian ulic został przygotowany w zeszłym roku, ale pod obrady nie trafił. Podobno nie było w tej sprawie zgody wśród radnych.

Nowe nazwy niebawem

Gotowe propozycje nowych nazw ulic urzędnicy magistratu przedstawili w zeszłym tygodniu.

- Głośno jest o ustawie, która dotyczy zmian nazw ulic, które kojarzą się z poprzednim ustrojem. Uchwała wkrótce trafi do Senatu i pewnie uzyska podpis prezydenta. Odpowiednią uchwałę będzie musiała podjąć Rada Miejska, bo po wejściu ustawy w życie będziemy mieć rok, żeby zająć się tym tematem - mówił prezydent Marek Materek podczas konferencji prasowej. - Wcześniej opracowałem z architektem miasta propozycje nazw ulic, które mogą być wyjściem do dyskusji, na temat tego, jak te nazwy w przyszłości mają brzmieć. Jest to dyskusja pomiędzy radnymi, mieszkańcami ulicy, których nazwy będziemy musieli zmieniać - powiedział Marek Materek.

Po zmianach ulica Marcela Nowotki mogłaby nazywać się Benedyktyńska, Juliana Marchlewskiego - Cysterska, Hanki Sawickiej - Bolesława Papiego “Czerwa”, Janka Krasickiego - Michała Nowaka “Pierwiosnka”, Józefa Krzosa - Fabryki Samochodów Ciężarowych lub Pracowników Fabryki Samochodów Ciężarowych “Star”, Tadeusza Krywki - Górnicza, Jana Mrozowskiego - Czesława Klarnera, Saszki (Wasyla Wojczenki) - Jana Sieronia Kawki.

- Mamy nadzieję, że radni pochylą się nad tymi propozycjami, przedyskutują je z mieszkańcami i podejmą decyzje, tak byśmy mogli jak najszybciej spełnić wymogi ustawy - powiedział Marek Materek.

Zgodnie z ustawą, mieszkańcy ulic nie poniosą kosztów zmian dokumentów. Zachowają one ważność do dat w nich wskazanych. Zmiany w dokumentach, ewidencjach i księgach wieczystych będą wolne od opłat.

Sporny pomnik

Pomnik Żołnierzy Radzieckich stojący przy ulicy Marszałka Józefa Piłsudskiego od lat budzi ogromne emocje. W styczniu ubiegłego roku grupa młodych ludzi ze skrajnie prawicowych środowisk zorganizowała podczas obchodów rocznicy wyzwolenia Starachowic demonstrację. Głośno domagali się usunięcia pomnika z miasta. Pomnik posiada status mogiły wojennej, w której spoczywa siedmiu żołnierzy Armii Czerwonej. Pierwszym krokiem w kierunku jego usunięcia jest uzyskanie zgody na ekshumację ciał. Kolejne pismo w tej sprawie prezydent Marek Materek zamierza w ciągu najbliższych dni wysłać do wojewody.

W powiecie starachowickim znajduje się jeszcze jeden pomnik poświęcony komunistycznej bohaterce. To kopiec usypany w miejscu śmierci doktor Anki, czyli Heleny Wolf, major Armii Ludowej. Pomnik znajduje się przy zjeździe z krajowej „9” w kierunku Brodów.